I. CHÍNH SÁCH/CHÍNH SÁCH MỚI

1. Nghị định số 158/2025/NĐ-CP ngày 25/6/2025 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc

- Có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025.

- Nội dung chính: Quy định hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) về BHXH bắt buộc (đối tượng tham gia BHXH bắt buộc; đăng ký tham gia BHXH bắt buộc và cấp sổ BHXH; tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc; truy thu, truy đóng BHXH bắt buộc; mức đóng, phương thức đóng và thời hạn đóng BHXH bắt buộc; tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất và BHXH bắt buộc theo quy định.

2. Nghị định số 176/2025/NĐ-CP ngày 30/6/2025 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHXH về trợ cấp hưu trí xã hội

- Có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025.

- Nội dung chính: Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành về đối tượng và điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội; mức trợ cấp hưu trí xã hội; trình tự thực hiện trợ cấp hưu trí xã hội; hỗ trợ chi phí mai táng; kinh phí và thực hiện chi trả trợ cấp hưu trí xã hội.

- Theo đó, công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi trở lên mà không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng; hoặc đang hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hằng tháng thấp hơn mức trợ cấp hưu trí quy định tại Nghị định này và có đề nghị (Mẫu số 01, gửi tới UBND xã, phường nơi cư trú) thì được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội với mức hưởng bằng 500.000 đồng/tháng.

3. Nghị định số 188/2025/NĐ-CP ngày 01/7/2025 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế

- Có hiệu lực thi hành từ ngày 15/8/2025, một số nội dung có hiệu lực từ ngày 01/7/2025.

- Một số nội dung cần lưu ý:

+ Mức đóng BHYT hằng tháng của đối tượng tham gia BHXH bắt buộc do NSDLĐ đóng hoặc NLĐ đóng hoặc cùng đóng không có sự thay đổi về tỷ lệ %, được quy định bằng 4,5% tiền lương tháng làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc hoặc mức lương cơ sở tùy theo từng nhóm đối tượng.

+ Người nghỉ việc hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng; người nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau, thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng được cấp thẻ BHYT do cơ quan BHXH đóng.

+ Quy định chi tiết về thủ tục khám bệnh, chữa bệnh BHYT.

+ Nâng mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước đối với đối tượng học sinh, sinh viên tham gia BHYT từ tối thiểu 30% lên tối thiểu 50% mức đóng BHYT.

4. Thông tư 12/2025/TT-BNV ngày 30/6/2025 của Bộ Nội vụ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về BHXH bắt buộc.

- Có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025.

- Một số nội dung cần lưu ý:

+ Về ngày làm việc; quy định việc tính, việc xác định điều kiện đối với từng trường hợp để giải quyết chế độ ốm đau, nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau khi ốm đau; chế độ thai sản, nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản.

+ Về thời điểm hưởng lương hưu; quy định về việc tính, việc xác định điều kiện đối với từng trường hợp để giải quyết chế độ hưu trí, tử tuất.

Ảnh minh họa

II. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH

5. Thay đổi tên gọi và cơ cấu tổ chức của Bảo hiểm xã hội Thành phố Hồ Chí Minh

Bảo hiểm xã hội Thành phố Hồ Chí Minh đã có Thông báo số 01/TB-BHXH ngày 18/7/2025 thông báo về việc thay đổi tên gọi và cơ cấu tổ chức của đơn vị từ ngày 18/7/2025:

6. Công văn số 526/BHXH-QLT ngày 20/6/2025 và công văn số 890/BHXH-QLT ngày 02/7/2025 về việc hướng dẫn đăng ký, kê khai BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN; quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT.

BHXH Thành phố Hồ Chí Minh hướng dẫn các đơn vị sử dụng lao động một số nội dung và một số lưu ý khi thực hiện các hồ sơ, thủ tục liên quan đến lĩnh vực thu và sổ BHXH, thẻ BHYT như sau:

6.1. Từ ngày 01/7/2025, chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai; và người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật; thành viên Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Giám đốc, thành viên Ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các chức danh quản lý khác được bầu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã không hưởng tiền lương thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

6.2. Người lao động (NLĐ) đồng thời có từ 02 hợp đồng lao động (HĐLĐ) trở lên với nhiều đơn vị khác nhau thì đóng BHXH, BHYT, BHTN theo HĐLĐ giao kết đầu tiên, đóng BHTNLĐ-BNN theo từng HĐLĐ.

6.3. Người làm việc theo HĐLĐ không xác định thời hạn, HĐLĐ xác định thời hạn có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên, kể cả trường hợp NLĐ và người sử dụng lao động (NSDLĐ) thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên như NLĐ làm việc tại các công ty xây dựng, nhà hàng, bảo vệ… thuộc đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN.

6.4. NLĐ tham gia BHXH bắt buộc (thuộc đối tượng quy định tại các điểm a, b, c, d và i khoản 1 và khoản 2 Điều 2 của Luật BHXH) mà không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng thì NLĐ không phải đóng BHXH tháng đó, trừ trường hợp NSDLĐ và NLĐ có thỏa thuận về việc có đóng BHXH cho NLĐ tháng đối với căn cứ đóng bằng căn cứ đóng BHXH tháng gần nhất.

6.5. Trường hợp trong tháng đầu làm việc hoặc trong tháng đầu trở lại làm việc mà NLĐ nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên thì vẫn phải đóng BHXH của tháng đó.

6.6. Trường hợp thời gian đóng BHXH bắt buộc còn thiếu tối đa 06 tháng để đủ điều kiện hưởng lương hưu hoặc trợ cấp tuất hằng tháng thì NLĐ hoặc thân nhân của NLĐ được đóng tiếp một lần cho số tháng còn thiếu với mức đóng hằng tháng bằng tổng mức đóng của NLĐ và NSDLĐ trước khi NLĐ nghỉ việc hoặc chết vào quỹ hưu trí và tử tuất.

Thời gian đóng tiếp không được tính là thời gian làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đăc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc thời gian làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

Trường hợp NLĐ chấm dứt đóng BHXH bắt buộc mà thời gian đóng BHXH còn thiếu trên 06 tháng để đủ điều kiện lương hưu thì có quyền đóng tiếp BHXH tự nguyện.

6.7. Đối với NLĐ làm việc theo HĐLĐ có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng từ ngày 01/7/2025 thuộc đối tượng tham gia BHXH, BHYT bắt buộc. Đề nghị đơn vị rà soát, nếu NLĐ chưa tham gia thì lập hồ sơ tham gia BHXH, BHYT, trường hợp đang tham gia BHXH thì đăng ký tham gia thêm BHYT.

Ảnh minh họa

7. Thông báo số 857/TB-BHXH ngày 30/6/2025 một số nội dung mới về các chế độ BHXH có hiệu lực từ 01/7/2025

7.1. Chế độ ốm đau:

- Bổ sung quy định chế độ ốm đau nửa ngày để đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho người lao động.

- Sửa đổi quy định về chế độ ốm đau dài ngày, theo đó người lao động được hưởng chế độ ốm đau dài ngày từ 30 đến 70 ngày tùy theo điều kiện làm việc với mức hưởng bằng 75%, sau đó vẫn tiếp tục điều trị được hưởng tiếp chế độ ốm đau với mức thấp hơn (65%, 55%, 50%).

7.2. Chế độ thai sản:

- Lao động nữ mang thai được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản để đi khám thai tối đa 05 lần, mỗi lần không quá 02 ngày.

- Lao động nữ đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng liền kề trước khi sinh con đối với trường hợp phải nghỉ việc để điều trị vô sinh thì được hưởng chế độ thai sản.

- Bổ sung quy định đối với trường hợp lao động nữ mang thai hoặc mang thai hộ có đủ điều kiện về thời gian đóng để hưởng chế độ thai sản khi sinh con, nếu trong trường hợp thai từ đủ 22 tuần tuổi trở lên mà bị sảy thai, phá thai, thai chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ thì lao động nữ và người chồng được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản như trường hợp lao động nữ sinh con.

 - Người có thời gian đóng BHXH tự nguyện hoặc vừa có thời gian đóng BHXH bắt buộc vừa có thời gian đóng BHXH tự nguyện từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con được hưởng trợ cấp thai sản. Mức hưởng 2.000.000 đồng cho mỗi con được sinh ra (bao gồm cả thai từ 22 tuần tuổi trở lên chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ); trợ cấp thai sản do ngân sách Nhà nước chi trả.

7.3. Chế độ hưu trí:

- Người lao động đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên thì được hưởng chế độ hưu trí nếu đủ tuổi theo quy định.

- Định kỳ hằng năm, người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng qua tài khoản cá nhân có trách nhiệm phối hợp với cơ quan BHXH hoặc tổ chức dịch vụ được cơ quan BHXH ủy quyền để thực hiện việc xác minh thông tin đủ điều kiện hưởng.

7.4. Trợ cấp hằng tháng:

Người lao động đủ tuổi nghỉ hưu, có thời gian đóng BHXH nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, nếu không hưởng BHXH một lần, có đề nghị thì được hưởng trợ cấp hằng tháng.

Ảnh minh họa

III. TƯ VẤN, GIẢI ĐÁP CHÍNH SÁCH

8. Các khoản tiền hỗ trợ tiền ăn giữa ca và phụ cấp điện thoại cố định hằng tháng của NLĐ (có ghi rõ trong HĐLĐ) có phải đóng BHXH không?

          Điều 7 Nghị định 158/2025/NĐ-CP quy định tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc theo quy định là tiền lương tháng, bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác được thỏa thuận trong HĐLĐ và trả thường xuyên, ổn định trong mỗi kỳ trả lương; không bao gồm các khoản bổ sung khác phụ thuộc hoặc biến động theo năng suất lao động, quá trình làm việc và chất lượng thực hiện công việc của NLĐ.

          Căn cứ quy định trên, các khoản được ghi trong HĐLĐ và được chi trả thường xuyên, cố định trong mỗi kỳ trả lương phải đóng BHXH bắt buộc. Đối với các khoản được tính toán và chi trả theo sự biến động theo năng suất lao động, quá trình làm việc và chất lượng thực hiện công việc của NLĐ không phải đóng BHXH bắt buộc.

          9. NLĐ đang ký hợp đồng thử việc với công ty có phải tham gia BHXH bắt buộc không?

Khoản 5, Điều 3 Nghị định 158/2025/NĐ-CP quy định người lao động làm việc theo hợp đồng thử việc theo quy định của pháp luật lao động không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

Tuy nhiên, nếu NLĐ ký HĐLĐ trong đó có thời gian thử việc được thỏa thuận và ghi nhận trong HĐLĐ và HĐLĐ đó có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên thì NLĐ sẽ thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc và phải đóng BHXH từ thời điểm bắt đầu hợp đồng, bao gồm cả thời gian thử việc.

10. Trường hợp trong cùng một thời gian NLĐ có 2 con dưới 7 tuổi bị ốm đau trong 16 ngày thì thời gian được hưởng chế độ là bao nhiêu ngày? Có được hưởng chế độ ốm đau cho cả hai con đồng thời một thời gian hay không? Cả cha và mẹ cùng tham gia BHXH bắt buộc có cùng được nghỉ hưởng chế độ chăm sóc con ốm đau hay không?

Theo khoản 3, khoản 4 và khoản 5 Điều 5 Thông tư 12/2025/TT-BNV thì thời gian hưởng chế độ khi con ốm đau được tính bằng thời gian thực tế NLĐ nghỉ việc chăm sóc con ốm đau; thời gian tối đa NLĐ nghỉ việc trong một năm cho mỗi con tối đa là 20 ngày nếu con dưới 03 tuổi; tối đa là 15 ngày nếu con từ đủ 03 tuổi đến dưới 07 tuổi.

Như vậy, trường hợp trong cùng một thời gian, NLĐ có 2 con dưới 7 tuổi bị ốm đau trong 16 ngày sẽ được nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau với thời gian 16 ngày.

Trường hợp cha và mẹ cùng tham gia BHXH bắt buộc mà luân phiên nghỉ việc để chăm sóc con ốm đau hoặc cùng nghỉ việc đồng thời để chăm sóc con thì đều được giải quyết hưởng chế độ khi con ốm đau.

11. Cách cập nhật thông tin thẻ BHYT trong ứng dụng VNeID

11.1. Điều kiện cần thiết:

- Tài khoản định danh điện tử mức 2: Chỉ có tài khoản định danh điện tử mức 2 mới có thể tích hợp các loại giấy tờ, bao gồm thẻ BHYT. Nếu chưa có, NLĐ cần đến Công an xã/phường/thị trấn nơi cư trú để được hỗ trợ đăng ký.

- Cập nhật ứng dụng VNeID: Luôn đảm bảo ứng dụng VNeID trên điện thoại là phiên bản mới nhất bằng cách kiểm tra và cập nhật trên App Store (với iOS) hoặc Google Play Store (với Android).

11.2. Tích hợp thẻ BHYT lần đầu vào VNeID

Nếu chưa từng tích hợp thẻ BHYT vào ứng dụng, NLĐ làm theo các bước sau:

- Bước 1: Đăng nhập vào ứng dụng VNeID bằng số định danh cá nhân (số Căn cước công dân) và mật khẩu của bạn.

- Bước 2: Truy cập "Ví giấy tờ" Tại màn hình chính của ứng dụng, chọn mục "Ví giấy tờ".

- Bước 3: Chọn "Tích hợp thông tin" Trong giao diện "Ví giấy tờ", nhấn vào "Tích hợp thông tin".

- Bước 4: Tạo yêu cầu mới Chọn "Tạo mới yêu cầu" và sau đó chọn loại thông tin là "Thẻ bảo hiểm y tế".

- Bước 5: Nhập thông tin thẻ BHYT

+ Bạn cần điền đầy đủ các thông tin được yêu cầu. Thông thường, hệ thống chỉ yêu cầu bạn nhập 10 ký tự cuối của mã số thẻ BHYT.

+ Tích vào ô "Tôi xác nhận các thông tin ở trên là đúng".

- Bước 6: Gửi yêu cầu Nhấn vào nút "Gửi yêu cầu". Hệ thống sẽ thông báo đã gửi yêu cầu thành công. Thông tin của bạn sẽ được gửi đến cơ quan Bảo hiểm xã hội để xác thực. Quá trình này có thể mất vài giờ đến một ngày. Sau khi được phê duyệt, thẻ BHYT sẽ hiển thị trong mục "Ví giấy tờ".

11.3. Cập nhật thông tin thẻ BHYT đã tích hợp

Trường hợp thẻ BHYT của bạn đã được tích hợp nhưng có sự thay đổi (ví dụ như được gia hạn thẻ mới), bạn cần thực hiện cập nhật để đồng bộ thông tin:

- Bước 1: Đăng nhập và vào "Ví giấy tờ" Mở ứng dụng VNeID và chọn mục "Ví giấy tờ".

- Bước 2: Chọn "Thẻ BHYT" Nhấn vào mục "Thẻ BHYT". Bạn cần nhập passcode (mật khẩu 6 số) để xác thực.

- Bước 3: Yêu cầu cập nhật Tại giao diện hiển thị thông tin thẻ BHYT, bạn tìm và nhấn vào biểu tượng menu (thường là dấu ba chấm hoặc hình bánh răng cưa) ở góc trên bên phải. Sau đó, chọn "Gửi yêu cầu cập nhật thông tin mới" hoặc "Cập nhật thông tin".

- Bước 4: Xác nhận Một hộp thoại xác nhận sẽ hiện ra, hãy chọn "Xác nhận" để hoàn tất. Hệ thống sẽ tự động làm mới và cập nhật lại thông tin thẻ BHYT của bạn từ cơ sở dữ liệu của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.

11.4. Một số lỗi thường gặp và cách khắc phục

- Không tìm thấy thông tin thẻ BHYT:

+ Nguyên nhân: Có thể do thông tin giữa Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và cơ sở dữ liệu của Bảo hiểm xã hội chưa được đồng bộ chính xác (ví dụ: sai số CCCD/CMND).

+ Khắc phục: Liên hệ với cơ quan Bảo hiểm xã hội nơi bạn đăng ký để kiểm tra và cập nhật lại thông tin cá nhân (số CCCD). Bạn cũng có thể thực hiện việc này qua ứng dụng VssID - Bảo hiểm xã hội số.

- Ứng dụng báo lỗi khi gửi yêu cầu:

+ Nguyên nhân: Lỗi kết nối mạng, phiên bản ứng dụng cũ hoặc hệ thống đang quá tải.

+ Khắc phục: Kiểm tra lại kết nối internet, đảm bảo đã cập nhật VNeID lên phiên bản mới nhất và thử lại sau ít phút.

- Đã gửi yêu cầu nhưng chờ quá lâu không được duyệt:

Khắc phục: Nếu đã chờ hơn một ngày làm việc mà yêu cầu vẫn ở trạng thái "Đang xử lý", bạn nên liên hệ với cơ quan Công an nơi đã làm thủ tục cấp tài khoản định danh mức 2 hoặc tổng đài hỗ trợ của VNeID (1900.0368) để được kiểm tra.